Een CV-ketel maakt warmte uit aardgas. Een kuub aardgas bevat 9,77 kWh aan thermische energie. Maar er is bijna geen enkele CV-installatie die dit ook daadwerkelijk allemaal om weet te zetten naar warmte van de woning. En de verschillen tussen CV-installaties zijn groot. De belangrijkste schakel hierin is de retourtemperatuur.

Veel mensen denken dat een warme retourleiding vanaf de radiatoren gunstig is. De CV-ketel hoeft dan minder bij te verwarmen. Maar deze gedacht is fout. Want hoe warmer de retourtemperatuur, hoe onzuiniger de installatie. We leggen uit waarom.

Hoogrendementsketel (HR)

Bij het verwarmen van water door de CV-ketel komen rookgassen vrij. De huidige moderne CV-ketels kunnen de warmte uit deze rookgassen gebruiken om het koude water wat terugkomt van de radiatoren of vloerverwarming, weer voor te verwarmen. Dit gebeurt met een warmtewisselaar. Dit noemen we ook wel hoogrendementsketels Oftewel afgekort HR.

Meer dan 100% rendement

Dus hoe lager de retourtemperatuur, hoe beter een HR ketel in staat is om de rookgaswarmte efficiënt te benutten. Sommige ketels kunnen daarom zelfs meer warmte maken, dan er oorspronkelijk uit gas gehaald wordt. Je ziet ketelfabrikanten dan spreken over een rendement van 104% of 107% procent.

Toch wordt het maximale rendement van een CV-ketel in de praktijk meestal niet gehaald. Er zijn allemaal factoren die zorgen voor warmteverlies. Denk bijvoorbeeld aan leidingverliezen. Leidingisolatie is daarom van belang. Maar de grootste verliespost is een slecht ingeregelde installatie, met een te hoge retourtemperatuur tot gevolg.

Tabel rendementsverlies

Op internet zijn tabellen te vinden wat de warmteverliezen zijn bij verschillende retourtemperaturen. In de tabel hieronder is te zien hoeveel kWh aan warmte er uit een kuub gas gehaald kan worden bij verschillende retourtemperaturen.

Retourtemperatuur (^oC)	Warmte uit 1 m³ gas (kWh)
20	9,7
30	9,5
40	9,2
50	8,7
60	8,5
70	8,3

Tabel: Hoe lager de retourtemperatuur, hoe meer warmte uit een kuub gas

Voorbeeldberekening

Wat kun je besparen bij een lagere retourtemperatuur? Daarvoor het volgende rekenvoorbeeld. Een CV-installatie met een standaard aanvoertemperatuur van 85 graden (fabrieksinstelling) heeft al snel een retourtemperatuur van 70 graden. Er is dus nauwelijks sprake van HR-rendement en de hoeveelheid warmte uit een kuub gas blijft op 8,3 kWh steken.

85 graden is eigenlijk vrijwel nooit nodig is. Dan is er al sprake van een zeer slecht geïsoleerde woning. De meeste woningen kunnen prima op 55-60 graden aanvoertemperatuur warm worden. De gewenste delta T (verschil tussen aanvoer en retourtemperatuur) is bij 60 graden aanvoertemperatuur 20 graden. In deze veelvoorkomende situatie waar de installatie waterzijdig goed is ingeregeld, kan een HR-ketel bij 40 graden retourtemperatuur al ruim 9,2 kWh uit een kuub gas halen.

Direct gas besparen

Bij een gemiddelde woning in Nederland is de warmtebehoefte 11.200 kWh. In de situatie met 85 graden aanvoer en 70 graden retourtemperatuur, is er 1349 kuub gas nodig om de woning te verwarmen. Bij 60 graden aanvoer en 40 graden retourtemperatuur, daalt het verbruik naar 1217 kuub. Een besparing van ruim 132 kuub gas. Bij de huidige gasprijs van €1,20 per kuub is dit ruim €158 per jaar!